Nilipokuwa mtoto, nikikua katika miaka ya sitini na sabini umbali mfupi tu kutoka wilaya ya Haight-Ashbury ya San Francisco, nilizungukwa na vuguvugu la hippie. Ilikuwa "washa, sikiliza, acha" enzi ya uhuru wa kijinsia, mapinduzi ya kitamaduni na uzembe wa kijamii.

Kwa furaha, sikuwahi kushikwa na matembezi ya kiutamaduni, lakini kwa kuwa karibu nayo, sikuweza kujizuia kutazama maendeleo yake. Jambo moja ninalokumbuka kwa uwazi ni jinsi watu wengi walivyoitwa "Watu wa ajabu wa Yesu." Ninapopitia kumbukumbu zangu za utotoni, karibu miongo minne baadaye, usemi huu wa maneno unanishangaza kuwa ulikuwa wa kipekee. Watu hawa walionwa kuwa "Watu wa ajabu wa Yesu" kwa sababu walivaa kama Yesu, walifuga nywele zao kama yeye, waliacha kupenda mali kama yeye, na kueneza kujitolea kwa Mungu, amani, sadaka na upendo wa jumuiya.

Sasa, wengi waliojiingiza kwenye njia hii walitumbukia katika utumiaji wa dawa za kulevya na tabia mbaya za ngono—mazoea ambayo ni mbali na mfano wa Yesu—lakini hii sio sababu ya kwamba hawa watu waliitwa watu wa ajabu wa Yesu. Badala yake, waliitwa watu wa ajabu wa Yesu kwa ajili ya nywele zao ndefu, mavazi makubwa, kujinyima raha, umoja wa kijumuiya na kutopendelea, yote ni matokeo ya juhudi zao za kuishi kama Yesu. Nyumba ya Upendo na Sala, iliyo karibu na mitaa, ilikuwa mahali pa kukusanyika kwa wengi wenye roho hizi zenye nia njema, na jina la taasisi hiyo lilionyesha lengo lao maishani.

Nikitazama nyuma, kinachoonekana kuwa cha ajabu kwangu sasa si kwamba watu wangetamani kuiga maadili ya Yesu, lakini kwamba wengine wangewakosoa kwa hilo. Kinachoonekana kuwa cha ajabu zaidi ni kwamba Wakristo wachache, katika siku hizi, wanalingana na wasifu huu. Hakika, kilichoonekana kuwa cha ajabu sana kwangu, kabla ya kusilimu kwangu, ni kwamba Waislamu walionekana kujumuisha maadili ya Yesu zaidi kuliko Wakristo.

Sasa, madai hayo yanahitaji maelezo, na yanaenda hivi: Kwa kuanzia, Ukristo na Uislamu wote wanamchukulia Yesu kuwa nabii wa dini yao. Hata hivyo, ingawa mafundisho ya Yesu yamepotea kutokana na imani na desturi za Wakristo wengi (ona makala yangu, “Kristo” yuko wapi katika “Ukristo?”), mafundisho hayo hayo yanaheshimiwa na kuonekana wazi katika Uislamu.

Tuangalie mifano fulani.

Muonekano

1.Yesu alikuwa na ndevu, kama walivyo Waislamu wengi, lakini Wakristo wachache tu.

2.Yesu alivaa kwa kiasi. Tukifumba macho na kutengeneza picha akilini, tunaona mavazi yanayotiririka, kutoka kwenye viganja vya mikono hadi vifundoni—kama vile kanzu za Kiarabu zilizolegea na shalwar kameez za India-Pakistani, mfano wa Waislamu wa maeneo hayo. Kile ambacho hatufikirii ni mavazi ya uchi au ya kuvutia ambayo yanapatikana kila mahali katika tamaduni za Kikristo.

3.Mama wa Yesu alifunika nywele zake, na mazoea aya yalidumishwa kati ya wanawake Wakristo wa Nchi Takatifu hadi katikati ya karne ya ishirini. Tena, hii ni desturi ilidumishwa kati ya Waislamu na Wayahudi wa Kiorthodoksi (ambao Yesu alikuwa mmoja wao), lakini sio kati ya Wakristo wa kisasa.

Adabu

1.Yesu alizingatia wokovu na aliepuka mapambo. Je, ni Wakristo wangapi "wenye haki" wanaofaa wasifu huu "Sio Jumapili tu"? Sasa ni Waislamu wangapi "swala tano kwa siku, kila siku ya mwaka" ngapi?

2.Yesu alizungumza kwa unyenyekevu na wema. Hakuonyesha "majivuno." Tunapofikiria hotuba zake, hatufikirii tamthilia. Alikuwa mtu rahisi anayejulikana kwa ubora na ukweli. Ni wahubiri wangapi na wainjilisti wangapi wanafuata mfano huu?

3.Yesu aliwafundisha wanafunzi wake kutoa salamu ya “Amani” (Luka 10:5), kisha akaweka mfano: “Amani iwe nanyi” (Luka 24:36, Yoh 20:19, Yoh. 20:26). Nani anaendeleza tabia hii hadi leo, Wakristo au Waislamu? “Amani iwe nanyi” ndiyo maana ya salamu ya Waislamu, “Assalam alaikum.” Cha kufurahisha zaidi, tunapata salamu hii katika Uyahudi pia (Mwanzo 43:23, Hesabu 6:26, Waamuzi 6:23, Samweli I 1:17 na Samweli I 25:6).

Matendo ya Kidini

1.Yesu alitahiriwa (Luka 2:21). Paulo alifundisha kuwa haikuwa lazima (Rum 4:11 na Gal 5:2). Waislamu wanaamini hivyo.

2.Yesu hakula nyama ya nguruwe, kulingana na sheria ya Agano la Kale (Mambo ya Walawi 11:7 na Kumbukumbu ya Torati 14:8). Waislamu pia wanaamini nyama ya nguruwe ni haramu. Wakristo … vema, unapata wazo.

3.Yesu hakutoa au kuchukua riba, kwa kufuata katazo la Agano la Kale (Kutoka 22:25). Riba ni haramu katika Agano la Kale na Quran, kama ilivyo haramishwa katika dini ya Yesu. Uchumi wa nchi nyingi za Kikristo, hata hivyo, umeundwa juu ya riba.

4.Yesu hakuzini, na alijiepusha na mahusiano ya nje ya ndoa na wanawake. Sasa, suala hili linaenea kwa angalau kuwasiliana kimwili na jinsia tofauti. Isipokuwa kufanya taratibu za kidini na kusaidia wale wenye uhitaji, Yesu hakuwahi hata kumgusa mwanamke mwingine isipokuwa mama yake. Wayahudi wa Kiorthodoksi wenye kufuata madhubuti wanadumisha mazoea aya hadi leo katika kushika sheria ya Agano la Kale. Kadhalika, Waislamu wanaofanya mazoea aya hawapeani hata mikono kati ya jinsia tofauti. Je, Mkristo anaweza “kumkumbatia jirani yako” na “kumbusu bibi harusi” mikusanyiko hufanya dai lilo hilo?

Mazoea ya Ibada

1.Yesu alijitakasa kwa kunawa kabla ya maombi, kama ilivyokuwa desturi ya manabii wacha mungu walio tangulia (angalia Kutoka 40:31-32 kuhusiana na Musa na Haruni), na kama ilivyo desturi ya Waislamu.

2.Yesu aliomba kwa kusujudu (Mathayo 26:39), kama manabii wengine (angalia Nehemia 8:6 kuhusu Ezra na watu, Joshua 5:14 kwa Yoshua, Mwanzo 17:3 na 24:52 kwa Ibrahimu, Kutoka. 34:8 na Hesabu 20:6 kwa Musa na Haruni). Nani anaswali hivyo, Wakristo au Waislamu?

3.Yesu alifunga kwa zaidi ya mwezi mmoja kwa wakati mmoja (Mathayo 4:2 na Luka 4:2), kama walivyofanya wacha Mungu kabla yake (Kutoka 34:28, Wafalme I 19:8), na kama wafanyavyo Waislamu katika mwaka mfungo wa mwezi wa Ramadhani.

4.Yesu alihiji kwa kusudi la kuabudu, kama Wayahudi wote wa Kiorthodoksi wanavyotamani kufanya. Hija ya Waislamu kwenda Makka inajulikana sana, na inarejelewa katika Biblia (angalia Amri ya Kwanza na ya Mwisho).

Mambo ya Imani

1.Yesu alifundisha umoja wa Mungu (Marko 12:29-30, Mathayo 22:37 na Luka 10:27), kama inavyoonyeshwa katika amri ya kwanza (Kutoka 20:3). Hakuna mahali alipotangaza Utatu.

2.Yesu alijitangaza kuwa mtu na nabii wa Mungu (tazama hapo juu), na hakuna popote alidai umungu au uwana wa kimungu. Je, ni imani gani ambayo hoja zilizo hapo juu zinaendana zaidi na—kanuni ya Utatu au imani kamili ya Mungu mmoja ya Uislamu?

Kwa ufupi, Waislamu wanaonekana kuwa “Watu wa ajabu wa Yesu” wa siku hizi, ikiwa kwa usemi huo tunamaanisha wale wanaoishi kwa sheria za Mungu na mfano wa Yesu.

Carmichael asema, “… kwa kizazi kizima baada ya kifo cha Yesu wafuasi wake walikuwa Wayahudi wacha Mungu na walijivunia hilo, walikuwa wamewavutia washiriki wao wa tabaka za kitaaluma za kidini, na hawakukengeuka hata kutoka kwa sheria nzito za sherehe.”[1]

Mtu anajiuliza ni nini kilichotokea kati ya mazoea ya kizazi cha kwanza cha wafuasi wa Yesu na Wakristo wa siku zetu. Wakati huo huo, tunapaswa kuheshimu ukweli kwamba Waislamu huonyesha mafundisho ya Yesu zaidi kuliko Wakristo. Zaidi ya hayo, tunapaswa kukumbuka kwamba Agano la Kale lilitabiri manabii watatu kufuata. Yohana Mbatizaji na Yesu Kristo walikuwa namba moja na mbili, na Yesu Kristo mwenyewe alitabiri ya tatu na ya mwisho. Kwa hivyo, Agano la Kale na Jipya huzungumza juu ya nabii wa mwisho, na tutakuwa tumekosea ikiwa hatutamchukulia nabii huyo wa mwisho kuwa Muhammad, na ufunuo wa mwisho kuwa wa Uislamu.

Hakimiliki © 2007 Laurence B. Brown.

Kuhusu mwandishi:
Laurence B. Brown, MD, unaweza kuwasiliana naye kwa BrownL38@yahoo.com. Yeye ndiye mwandishi wa Amri ya Kwanza na ya Mwisho (Machapisho ya Amana) na Kutoa Ushahidi wa Kweli (Dar-us-Salam). Vitabu vijavyo ni vya kusisimua vya kihistoria, Eighth Scroll, na toleo la pili la Amri ya Kwanza na ya Mwisho, iliyoandikwa upya na kugawanywa katika MisGod'ed na mwendelezo wake, God’ed.